Door MARLOU VISSER
03 aug. 2020 in GELD
AMSTERDAM - Via mail of de telefoon proberen onzichtbare criminelen je geld afhandig te maken - en daar verzinnen ze steeds nieuwe, listige trucs voor. Dit zijn volgens de Fraudehelpdesk de meest voorkomende vormen van oplichting, en hoe je ze kunt herkennen.
Hou rekening met cybercrime, kwaadwillenden worden steeds slimmer.
Ⓒ ANP/HH
Spoofing
Spoofing is eigenlijk het je voordoen als een betrouwbare partij. Dat kan via e-mail, door een nep-mailadres aan te maken van bijvoorbeeld een bank. Sinds december 2019 krijgt de Fraudehelpdesk ook steeds meer meldingen van telefoonspoofing.
Het is mogelijk om te bellen met het nummer van iemand anders. Nietsvermoedende mensen krijgen dan een telefoontje van het nummer van hun lokale bankkantoor of de landelijke klantenservice van hun bank met het verzoek om hun spaargeld over te boeken naar een ander rekeningnummer, zogenaamd omdat er fraudeurs actief zouden zijn.
„We krijgen niet heel veel meldingen, maar het gaat wel om ontzettend veel geld”, zegt Tanya Wijngaarde van de Fraudehelpdesk. „Mensen maken al hun spaarcenten over.”
Wat kun je ertegen doen?
De bank belt je nooit. Gebeurt dit wel, vraag dan de naam van de persoon en bel de bank zelf. Vraag naar de persoon die je hebt gesproken.
WhatsApp-fraude
Ook wel vriend-in-noodfraude genoemd. Je krijgt een berichtje van een bekende, vaak een zoon of dochter, die aangeeft een nieuw nummer te hebben. Hij of zij heeft wel de profielfoto van je bekende, en weet soms verrassend veel van je, zoals koosnamen die je gebruikt.
Dan volgt al snel de smoes dat diegene niet bij zijn internetbankieren kan; of je even een factuur wil betalen? Doe je dat, dan ben je het geld in de meeste gevallen kwijt.
Wat kun je doen?
Heeft een bekende ineens een nieuw nummer? Bel dan het oude nummer dat je van diegene hebt eerst. Vraagt een geliefde om geld? Maak geen geld over voor je diegene telefonisch hebt gesproken. Wil je toch helpen? Maak dan geld over naar het rekeningnummer dat je van diegene kent.
En laat je niet opjagen. Geen enkele rekening moet binnen een paar uur worden betaald.
Phishingmails
De tijd dat je phishingmails van een kilometer afstand kon herkennen aan de knullige taalfouten en rare logo’s is voorbij. Oplichters sturen valse berichten via de mail en ook bijvoorbeeld sms. De afzender en de tekst lijken betrouwbaar: de bank, de Belastingdienst, DigiD, CoronaMelder.
Doel is om je op een valse link te laten klikken en je inloggegevens in te laten vullen, of om je malware te laten installeren. Zo hopen ze je gegevens (DigiD, paspoort, wachtwoorden) of geld te stelen.
Wat kun je doen?
Klik niet zomaar op een link of een bijlage in een e-mail of sms’je. Wees altijd wantrouwig als je in een e-mail om inloggegevens wordt gevraagd: dit zullen bijvoorbeeld banken nooit doen. Google de afzender en kijk of er meldingen zijn.
Afpersmails
Een variant op de phishingmails zijn afpersmails. Criminelen melden je je wachtwoord te kennen en mailen je soms ook een oud wachtwoord of een deel van een wachtwoord. Vaak is deze informatie buitgemaakt bij een hack of een datalek. Ze mailen informatie of bijvoorbeeld filmpjes van je te hebben.
Vaak gaat het over porno: de hacker meldt te weten waar je naar kijkt, of filmpjes van je te hebben gemaakt. Als je niet snel geld of bitcoins overmaakt, wordt alles openbaar gemaakt.
Wat kun je doen?
De mail weggooien, het is onzin. En in meer algemene zin: gebruik niet hetzelfde wachtwoord op allerlei plekken. Gebruik in ieder geval niet hetzelfde wachtwoord voor belangrijke dingen (DigiD, internetbankieren, mail) als voor bijvoorbeeld webshops.
1-cent-fraude
Een geniepige vorm van fraude: jij probeert iets te verkopen op bijvoorbeeld Marktplaats en de koper vraagt jou om hem of haar één cent te betalen ’zodat hij weet of je rekeningnummer klopt’. Daarvoor stuurt diegene een betaalverzoek of Tikkie. Klik je hierop, dan betaal je niet één cent, maar wordt je hele bankrekening leeggetrokken.
Wat kun je doen?
Als jij iets verkoopt, hoef je nooit te betalen, ook niet één cent. Klik niet op een betaallink van een onbekende. Desnoods kun je een betaling doen met je eigen bank-app: betalingen staan tegenwoordig sowieso vrijwel direct op andermans bankrekening.
Bitcoinadvertenties
Er zijn niet zo veel mensen die in de bitcoin-advertenties met bekende Nederlanders trappen, maar de schade die zij lopen wordt wel steeds groter, meldt de Fraudehelpdesk.
1 Maak een samenvatting van 15 regels over dit artikel, waarin dus de belangrijkste zaken staan.
Antwoorden in hele zinnen !!!!!
2 Wat is listig?
Wat is spoofing?
Wat is een fraudeur?
Wat zijn phishingmails?
Bewaar dit in je Onedrive met de naam: Invalles 2